روح و نفس 1
این سخن بشنو کنون نغز و نیکو تا دهم شرحی برایت بهرِ روح
روح باشد ریح ای صاحب کمال جانبِ شاهنشهِ عزُّ و جلال
روح را نسبت دهد حَق بهرِ خویش تا شناسی خویش را از ذاتِ خویش
در مثَل ساری است اندر سیم برق بهره ور گردَد زِ نورش شرق و غرب
موضعی نعمت بوَد از بهرِتان غیرِ موضوع نیز سوزد خانمان
روح را در مرتَبَت ترتیب هاست بهرِ استعداد، هر شیئی به پاست
آدمی چون داشت استعدادِ آن نورِ آن خور نیز تابیدَش به جان
گَر دهَد صیغل دلِ خود آدمی تابشِ آن خور به دل بیند هَمی
گر بگیرَد روی این آینه گرد نی توان فکری به غیر از توبه کرد
گر شوَد این دل پُر از بخل و حسَد نورِ جان مخفی شود مانند سَدّ
روح کل اندر مَثَل خور در سَماست هست هم نزدیک هم دور از شماست
ذات چون تُخمی برَفت اندَر زمین آب ظاهر سازدَش دانَم یقین
بین جسم و جان برویَد نفس هان! می شود زشتی و نیکوئی عیان
نَفسراتأدیب کن جانِ پدر مطمئِن می گردد از حق بهره‌ور
گر قوی تر سازیَش ای باهنر بهره‌ها یابد زِ الهام و خبر
گر شوَد اَمّاره گردد دیوِ مَست در پی شهوت روَد هم کارِ پَست
آدمی با نَفس دائِم در جدال گه رَهِ نیک و گَهی راهِ ضَلال
تا دَمِمرگش روَدسوی کدام یا فرشته یا به دیوی شد غلام
شرط ها باشد در اینجا ای پدر ذاتِ بد هرگز نگردد بهره‌ور
ذاتِ نیکو بَد شود زِ آلودگی توبه بِنماید شوَد در بندگی
چون که شیطان را نبودی این کمال گشت او دشمن به نورِ ذوالجلال
هرکه راجاءُومقامی داده‌اند وَز تجاوز نیز او را رانده اند
ذرّه هایی بوده‌اند در روز ذَر نوربخش و دسته ی دیگر کِدر
وآنکه ظلمَت بُود از حق گشت دور وآنکه نورش بُود نیکو در امور
با وجود سرکِشیِ روزِ ذَر گَر نماید او زِ کارِ بد حذَر
لطفِ حق شامل شود بر حالِ او نیک گردد عاقبت احوال او
گَر نمی دانی بِجو اَندر دعا توبه بنمائی، خدایت رهنَما
چون شرابِ عشق، رحمانِ اَلَست از ملائک ریخت یا خاکی سِرشت
هر که زان بوئی بَرَد از عشقِ هُو می بسوزَد روز و شب از عشقِ او
دیوان شهید- صفحات 23 و 24
توسط : شهید علی طاهریان